W artykule przedstawiamy podstawowe jak i bardziej zaawansowane pojęcia związane z tenisem zawodowym i amatorskim oraz zagadnienia pokrewne.
Słownik pojęć tenisowych
ATP (Stowarzyszenie Tenisistów Profesjonalnych) – organizacja nadzorująca najważniejsze turnieje w męskim tenisie (z wyjątkiem imprez wielkoszlemowych) i dbająca o interesy tenisistów;
Ad Court / Backhand Court (strona backhandowa) – połowa kortu znajdująca się po lewej stronie zawodnika odbierającego serwis, na tę stronę kortu zawodnik serwujący kieruje piłkę przy stanie Ad:40 lub 40:Ad (strona przewagi);
Advantage (przewaga) – sytuacja, w której przy stanie 40:40 (równowaga) zawodnik wygrywa wymianę i potrzebuje jeszcze jednej wygranej piłki, aby wygrać gema. Zapisuje się to jako Ad:40 (piłka na gema) lub 40:Ad (piłka na przełamanie);
All-Court Player (wszechstronny gracz) – zawodnik prezentujący urozmaiconą grę i osiągający dobre wyniki na różnych nawierzchniach;
All-Rounder Player (wszechstronny gracz) – w tym znaczeniu zawodnik potrafiący grać tenis zarówno defensywny jak i ofensywny;
Alley (korytarz deblowy) – pole będące przedłużeniem obszaru przeznaczonego do gry pojedynczej, które używane jest jedynie w spotkaniach deblowych; jest to obszar pomiędzy linią boczną wyznaczającą pole do gry w singla, a linią boczną wyznaczającą pole do gry w debla;
Anticipation (antycypacja) – zdolność do prawidłowego przewidywania, gdzie uderzy piłkę przeciwnik;
Anticross (antykros) – nieoczekiwane uderzenie piłki po prostej przez któregoś z zawodników, gdy kilka poprzednich uderzeń w wymianie było zagranych w poprzek kortu;
Approach Shot (uderzenie do woleja) – jest to uderzenie przygotowujące zawodnika do wizyty przy siatce i skończenia wymiany wolejem, najczęściej jest to mocniejsze, niesygnalizowane uderzenie podczas wymiany skierowane pod końcową linię przeciwnika w kierunku jednego z narożników kortu;
Australian Doubles (australijski debel) – spotkanie tenisowe pomiędzy dwoma zawodnikami po jednej stronie siatki i jednym tenisistą po drugiej stronie;
Australian Formation (formacja australijska) – popularny sposób ustawienia zawodników w grze deblowej na początku wymiany (bezpośrednio po serwisie), w którym obaj zawodnicy z jednej drużyny ustawiają się blisko środka kortu; formacja ta używana jest głównie w spotkaniach z przeciwnikami grającymi return w poprzek kortu;
Backcourt (tylna połowa kortu) – obszar pomiędzy linią końcową kortu, a linią serwisową (a dokładniej bardziej w obrębie tej linii); pole to często nazywane jest także obszarem tabu lub bezludną wyspą ponieważ gracze przebywają w nim bardzo rzadko i nie biegają w obrębie tego pola regularnie podczas prowadzenia wymian;
Backhand – jest to uderzenie piłki w poprzek ciała zewnętrzną stroną rakiety, gdzie w początkowej fazie wyprowadzania uderzenia prawa ręka (u leworęcznych lewa ręka), w której gracz trzyma rakietę poprowadzona jest w wszerz ciała i rakieta znajduje się po jego lewej stronie (u leworęcznych po prawej). Podczas uderzenia gracz wykonuje wymach odrzucając rękę razem z rakietą od klatki piersiowej. Po wykonaniu uderzenia ręka wraca na swoją właściwą stronę. Bekhend może być jedno lub oburęczny w zależności od tego, czy gracz wykonując to uderzenie trzyma rakietę jedną czy dwoma rękami;
Backspin / Underspin (rotacja odwrotna) – nadanie piłce rotacji odwrotnej do kierunku, w którym się porusza; gracz podcina piłkę nadając jej rotację, która powoduje, że piłka leci wolniej i odbija się po niskim koźle na stronie rywala; tego typu rotacja nadawana jest skrótom oraz uderzeniom slajsowanym;
Backswing (zamach do tyłu) – ruch ręki razem z rakietą do tyłu (za plecy) w celu przygotowania i zwiększenia zakresu uderzenia atakującego;
Bagel (obwarzanek) – wygranie seta bez straty gema, czyli w stosunku 6:0;
Ball Toss / Place-Up (podrzucenie piłki) – wyrzut piłki do góry przy uderzeniu serwisowym;
Baseline (linia końcowa) – linia prostopadła do siatki wyznaczająca koniec pola gry, zza tej linii zawodnicy muszą wykonywać serwis;
Baseline rally (wymiana z linii końcowej) – wymiana tenisowa, podczas której zawodnicy poruszają się wzdłuż i w obrębie linii końcowej;
Baseliner (gracz defensywny) – zawodnik preferujący grę defensywną zza linii końcowej kortu, lubiący grać długie wymiany, podczas których czeka na błąd rywala lub okazję do uderzenia kończącego; zazwyczaj sam popełnia mało błędów własnych i najczęściej dysponuje dobrą kondycją i szybkością. Zawodnicy grający w ten sposób osiągają dobre wyniki głównie na wolniejszych nawierzchniach (np. ceglanych);
Best of 3 or 5 (najlepszy w 3 lub 5) – określenie używane w celu sprecyzowania maksymalnej ilości setów niezbędnych do wyłonienia zwycięzcy pojedynku; w tenisie kobiecym mecze zawsze grane są w formule „best of 3”, czyli maksymalnie mogą zostać rozegrane trzy sety w meczu, u mężczyzn gra się do trzech (zwykłe turnieje) lub do pięciu wygranych setów (turnieje wielkoszlemowe i Puchar Davisa);
Big point (istotny punkt) – ważny w kontekście dalszej rywalizacji punkt w spotkaniu, np. piłka setowa lub piłka na przełamanie;
Big serve (atomowy serwis) – bardzo mocny serwis, najczęściej dający przewagę i przejęcie inicjatywy w dalszej części wymiany;
Block (blok) – defensywne uderzenie, któremu towarzyszy minimalny ruch rakietą; najczęściej jest to uderzenie instynktowne i często wykorzystywane jest przy odbiorze mocnego serwisu, gdzie zawodnik ma mało czasu na reakcję i zazwyczaj przystawia jedynie rakietę do piłki;
Break / Service Break (przełamanie) – sytuacja, w której jeden z zawodników przegrywa gema przy własnym podaniu;
Break back (odłamanie) – wygranie gema przy serwisie rywala po wcześniejszym przegraniu własnego podania;
Break point (punkt na przełamanie) – występuje w sytuacji, gdy zawodnik odbierający serwis ma okazję do przełamania serwisu rywala, gdy wygra kolejną wymianę (break point występuje przy wynikach : *0:40, *15:40, *30:40, *40:Ad);
Buggy whip (biczowe uderzenie) – uderzenie forhendowe z rotacją awansującą, zagrywane po linii prostej i na wykroku, po którym ręka wraz z rakiętą odprowadzana jest przez zawodnika za głowę;
Bye (wolny los) – wolny los zawodnika w drabince turniejowej, oznaczający udział w kolejnej rundzie bez konieczności gry w poprzedniej. Ten przywilej mają najczęściej najwyżej rozstawieni zawodnicy w turnieju;
Cannonball (kula armatnia) – popularne określenie bardzo mocnego, płaskiego serwisu;
Can opener (otwarty kosz) – kolokwialne określenie podciętego serwisu, lądującego w bardzo bliskiej odległości lub bezpośrednio na skrzyżowaniu linii serwisowej i linii bocznej singlowej; poparty odpowiednią siłą, serwis taki jest bardzo trudny do odbioru dla przeciwnika;
Career grand slam (Wielki Szlem w karierze) – wygranie przez zawodnika wszystkich czterech turniejów wielkoszlemowych w trakcie kariery;
Carve (rzeźbione uderzenie) – uderzenie piłki po koźle z nadaniem jej rotacji bocznej i wstecznej;
Center mark (środkowy ślad) – krótka linia znajdująca się na środku linii końcowej kortu i dzieląca ją na dwie równe połowy, będąca krótkim przedłużeniem centralnej linii serwisowej, gracz serwujący nie może jej przekroczyć w bok przy serwisie;
Center service line (środkowa linia serwisowa) – linia dzieląca kort wzdłuż na połowę i przedzielająca kara (pola) serwisowe;
Challenge (kwestionowanie) – wprowadzona w 2006 roku i stosowana do dziś możliwość rozstrzygania spornych punktów poprzez elektroniczne sprawdzenie na życzenie zawodnika, gdzie dokładnie spadła piłka po uderzenie jednego z graczy; system ten zwany „sokolim okiem” funkcjonuje na wielkich turniejach tenisowych rozgrywanych na twardych i trawiastych kortach;
Change ends (zmiana stron) – zmiana połówek kortu przez graczy, czyli zamiana miejscami na korcie po każdym nieparzystym gemie (pierwszym, trzecim, piątym itd.);
Chip (blok) – zablokowanie piłki z nadaniem jej rotacji wstecznej, często wykorzystywane uderzenie podczas returnu;
Chip and Charge (blok i atak) – agresywna strategia gry, polegająca na zablokowaniu serwisu rywala uderzeniem nadającym piłce rotacją odwrotną z jednoczesnym szybkim udaniem się pod siatkę;
Chop (czop) – uderzenie piłki z nadaniem jej mocnej rotacji zwrotnej, dobrze wykonany czop powinien wylądować zaraz za siatką i odbić się od nawierzchni po bardzo małym koźle;
Clean the line (wyczyszczenie linii) – kolokwialne określenie uderzenia, po którym piłka ląduje na jednej z linii końcowych lub bocznych;
Closed stance (zamknięta pozycja) – klasyczna taktyka polegająca na uderzaniu piłki stojąc prostopadle do linii końcowej i bokiem do przeciwnika, często wykorzystywana na wolniejszych kortach;
Code violation (naruszenie przepisów) – sytuacja, w której zawodnik dopuszcza się nieprzepisowego zachowania, takiego jak używanie wulgarnego języka, obrażana sędziego czy uderzania piłki w trybuny po przegranym punkcie. Pierwsze przewinienie karane jest upomnieniem, drugie wiąże się ze stratą punktu, a po kolejnym sędzia moze przerwać spotkanie;
Compact swing (krótki zamach) – uderzenie piłki po koźle przy użyciu niewielkego zamachu, często spotykane u zawodników ofensywnych, którzy atakują piłkę zaraz po koźle;
Contre pied – inaczej zagranie przeciw krokowi rywala (znajdującego się w nierównowadze, z ciężarem ciała na niewłaściwej nodze, co uniemożliwia mu natychmiastową reakcję);
Continental grip (kontynentalny chwyt) – specyficzny chwyt rakiety tenisowej, używany głównie przy serwisie i czasem przy uderzaniu wolejem;
Counter-attack (kontratak) – sytuacja, w której zawodnik broniący się zmusza rywala do oddalenia się od siatki, a on sam udaję się pod nią, aby zakończyć przy niej wymianę;
Counter-puncher (przebijacz) – zawodnik grający tenis defensywny, prowadzący grę głównie zza końcowej linii i opierający grę na długich wymianach;
Crosscourt (uderzenie po krosie) – uderzenie piłki i skierowanie jej w poprzek kortu, tak aby w locie przecięła środkową linię serwisową;
Cross-over (przekroczenie siatki) – jest to udanie się na stronę rywala, np. w celu sprawdzenia śladu, gdzie spadła piłka;
Crush (zgniecenie) – kolokwialne określenie bardzo mocnego uderzenia rakietą piłki tenisowej, które prowadzi do rozerwania jej pokrycia;
Cyclop (cyklop) – nowoczesne urządzenie montowane zazwyczaj na głównych kortach i sprawdzające elektronicznie, czy serwis trafił w obszar pola serwisowego; gdy serwis jest autowy urządzenie emituje charakterystyczny dźwięk;
Dead Net / Dead Net Cord (martwa taśma) – sytuacja, w której zawodnik nieumyślnie uderza piłkę tak, że ta dotyka górnej części taśmy siatki i opada zaraz przy siatce po stronie rywala; na kortach panuje niepisana zasada, że po takim zdobyciu punktu zawodnicy powinni przeprosić rywala, sygnalizując że było to zagranie niezamierzone;
Deep (głębokie uderzenie) – uderzenie, po którym piłka ląduje bardzo blisko lub bezpośrednio na linii końcowej kortu;
Defensive play (defensywna gra) – taktyka gry opierająca się na graniu zza linii końcowej kortu i przebijaniu cierpliwie piłek na połowę rywala w oczekiwaniu na jego błąd lub na dogodną okazję do uderzenia wygrywającego;
Deuce (równowaga) – sytuacja, w której obaj zawodnicy wygrali po trzy wymiany w gemie (wynik 40:40); przy stanie równowagi po jednej wygranej piłce zawodnik osiąga przewagę (stan Ad:40) i jeżeli kolejną wymianę przegra to znów wynik wraca do stanu równowagi (40:40), natomiast jeżeli ją wygra to zdobywa gema; wyjątkiem są turnieje deblowe mężczyzn na mniej prestiżowych imprezach, gdzie przy stanie równowagi wystarczy wygrać kolejny punkt, aby zdobyć gema;
Deuce court (pole równowagi) – połowa kortu znajdująca się po prawej stronie zawodnika, na tą stronę kortu zawodnik serwujący kieruje piłkę przy stanie 40:40 (równowaga), dla zawodnika praworęcznego odbierającego serwis jest to jego strona forhendowa;
Dirtballer (ceglarz) – zawodnik specjalizujący się w grze na nawierzchni ceglanej;
Double bagel (podwójny obwarzanek, rowerek) – wygranie meczu rozgrywanego do dwóch wygranych setów bez straty gema, czyli w stosunku 6:0 6:0; w zawodowym tenisie sytuacja rzadko spotykana;
Double fault (podwójny błąd serwisowy) – wykonanie przez zawodnika dwóch nieudanych serwisów, co skutkuje utratą punktu;
Down the line (uderzenie w linie) – uderzenie po którym piłka trafia w linię końcową albo linię boczną kortu, a także w linię serwisową w przypadku uderzenia serwisowego;
Drive – mocne uderzenie atakujące, zagrywane zazwyczaj z głębi kortu z bardzo małą rotacją
Drive volley (drajw wolejowy) – mocne uderzenie atakujące pozbawione rotacji, wykonywane zanim piłka odbije się od kortu;
Drop shot (skrót tenisowy) – lekkie uderzenie piłki tak, aby odbiła się ona na stronie rywala możliwie najbliżej siatki i po możliwie najniższym koźle; jest to często stosowane uderzenie, gdy przeciwnik znajduje się daleko od siatki, najlepiej za linią końcową i w jednym z narożników;
Drop volley (opadający wolej) – odmiana skrótu tenisowego zagrywanego wolejem (czyli bez wcześniejszego odbicia piłki od podłoża);
Eastern grip (wschodni chwyt) – chwyt forhendowy, który umożliwia łatwe, mocne i skuteczne uderzenie piłki z forhendu;
Emergency substitution – zabieg stosowany dla turniejów rangi ATP 250 Tour polegający na zamianie zawodnika, który wycofał się przed deadline’m, będący w czwórce najwyżej rozstawionych w danym turnieju. Od 2024 roku zaktualizowano zasady. Wszyscy byli TOP 20 (w ciągu ostatnich 5 lat), byli mistrzowie turniejów, 5 najlepszych juniorów na świecie i 2 najlepszych juniorów z danego kraju, mogą zostać rezerwowymi, o ile znajdują się obecnie w TOP ATP 500.
Fault (błąd serwisowy) – serwis, po którym piłka nie trafia w karo serwisowe po drugiej stronie kortu i zawodnik musi serwować jeszcze raz, jeżeli popełni drugi błąd serwisowy to traci punkt;
Flat (płaskie uderzenie) – mocne zagranie piłki bez nadawania jej rotacji, gdzie piłka leci nisko nad siatką;
Follow through (ruch za piłką) – ruszenie do przodu po uderzeniu piłki;
Foot fault (błąd kroku) – sytuacja, w której serwujący zawodnik przekracza lub staje na linii końcowej przed wykonaniem serwisu, a także gdy przekracza centralny ślad serwisowy;
Forced error (wymuszony błąd) – sytuacja, w której zawodnik popełnia wymuszony błąd, gdyż nie jest w stanie uderzyć piłki dokładnie ze względu na bardzo niewygodną pozycję i trudną piłkę zagraną przez rywala; o tym czy dany błąd był wymuszony czy niewymuszony decydują osoby zajmujące się prowadzeniem statystyk podczas spotkań
Forecourt (środek kortu) – pole pomiędzy dwoma przeciwległymi liniami serwisowymi, obszar ten zawiera wszystkie cztery kara serwisowe;
Forehand (Forhend) – uderzenie piłki zewnętrzną stroną rakiety, trzymając ją po prawej stronie (u praworęcznych) lub po lewej stronie (u leworęcznych) z dala od ciała; ręka w trakcie wykonywania uderzenia pozostaje zazwyczaj przez cały czas wyprostowana aż do czasu zatknięcia się piłki ze strunami rakiety;
Game point (punkt na gema) – sytuacja, w której zawodnikowi brakuje jednego wygranego punktu, aby wygrać gema (występuje przy stanie 40:0, 40:15, 40:30 lub Ad:40);
Golden set (złoty set) – wygranie seta bez straty pojedynczego punktu, czyli w praktyce zdobycie wszystkich 24 pierwszych punktów w secie; jest to sytuacja niezwykle rzadka i do tej pory w zawodowym tenisie zdarzyła się tylko raz. Dokonał tego Amerykanin Bill Scanlon w pojedynku z Brazylijczykiem Marcosem Hocevarem w pierwszej rundzie turnieju WCT Gold Coast Classic w Del Ray na Florydzie 22 lutego 1983 roku. Bill Scanlon wygrał ten mecz 6-2, 6-0 i właśnie drugi set tego pojedynku był jedynym złotym setem w historii zawodowego tenisa;
Golden Slam (Złoty Szlem) – wygranie wszystkich czterech turniejów wielkoszlemowych i igrzysk w jednym roku kalendarzowym; do tej pory w singlu udało się to jedynie Steffi Graff w 1988 roku;
Grand Slam (Wielki Szlem) – wygranie w jednym roku kalendarzowym wszystkich czterech turniejów wielkoszlemowych przez jednego zawodnika lub parę deblową;
Groundstroke (uderzenie po koźle) – zagranie piłki z forhendu lub bekhendu przez zawodnika, po uprzednim odbiciu się piłki od nawierzchni;
Hacker (wyrobnik) – określenie tenisisty-amatora, który gra jedynie dla przyjemności;
Hail mary (Święta Maria) – kolokwialne określenie bardzo wysokiego loba stosowanego w celach defensywnych;
Half court (połowa kortu) – obszar w pobliżu linii serwisowych, czyli w połowie obu stron kortu;
Half volley (półwolej) – uderzenie piłki zaraz po jej odbiciu się od nawierzchni, gdy ta jeszcze znajduje się poniżej linii kolan;
Hard volley (ciężki wolej) – uderzenie piłki zaraz po jej odbiciu się od nawierzchni, gdy ta znajduję się zaledwie kilka centymetrów nad ziemią;
Head (głowa rakiety) – górna część rakiety, zawierająca struny i górną część ramy;
Hold (utrzymanie serwisu) – sytuacja, w której zawodnik serwujący wygrywa gema przy własnym podaniu; mówi się wtedy, że zawodnik utrzymał swój serwis;
Inside-out forehand (odwrotny forehand grany po krosie) – sytuacja, w której zawodnik dostaje piłkę na swoją stroną bekhendową, ale obiega tą stronę i uderza piłkę z forhendu w poprzek kortu; zabieg ten jest często stosowany przez zawodników, którzy dysponują słabszym uderzeniem backhandowym;
Inside-out backhand (odwrotny backhand grany po krosie) – sytuacja, w której zawodnik dostaje piłkę na swoją stroną forhendową, ale obiega tą stronę i uderza piłkę z bekhendu w poprzek kortu; zabieg stosowany najczęściej przez zawodników, którzy dysponują słabszym uderzeniem forhendowym i bardzo dobrym backhandowym;
Inside-in forehand (odwrotny forehand grany po prostej) – sytuacja, w której zawodnik dostaje piłkę na swoją stroną bekhendową, ale obiega tą stronę i uderza piłkę z forhendu wzdłuż linii bocznej; zabieg ten jest często stosowany przez zawodników, którzy dysponują słabszym uderzeniem backhandowym;
Inside-in backhand (odwrotny backhand grany po prostej) – sytuacja, w której zawodnik dostaje piłkę na swoją stroną forhendową, ale obiega tą stronę i uderza piłkę z bekhendu wzdłuż linii bocznej; zabieg ten jest stosowany najczęściej przez zawodników, którzy dysponują słabszym uderzeniem forhendowym i bardzo dobrym bekhendowym;
Insurance break (asekuracyjne przełamanie) – uzyskanie przewagi co najmniej dwóch przełamań serwisu rywala w jednym secie;
ITF (Światowa Federacja Tenisa) – organizacja zarządzająca rozgrywkami tenisowymi na wszystkich szczeblach i zajmująca się organizacją turniejów wielkoszlemowych;
Jamming (uderzenie przeciwnika) – trafienie piłką w ciało rywala;
Kick serve – mający kilka określeń podkręcony serwis, często stosowany przy drugim podaniu, mający na celu wyrzucenie przeciwnika, który odbiera serwis trochę poza kort; piłka przy tym serwisie odbija się wysokim kozłem i zawodnik odbierający serwis ma utrudnione zadanie, aby uderzyć ją mocno i dokładnie, co umożliwia serwującemu przeprowadzenie akcji „serw i wolej”;
Legal service (prawidłowy serwis, podanie) – uderzenie rozpoczynające wymianę, po którym nie wywołany jest net ani błąd serwisowy i które umożliwia kontynuowanie gry;
Let service / Net – sytuacja, w której piłka przy serwisie ociera się lub dotyka siatki (a właściwie taśmy na jej samej górze) i trafia w karo serwisowe; w takiej sytuacji zawodnik powtarza serwis bez utraty pierwszego podania lub punktu;
Let – sytuacja wywoływana przez sędziego głównego, kiedy na korcie pojawia się piłka zagrana z innego, sąsiedniego kortu lub gdy jednemu z zawodników wypadnie piłka z kieszeni, co skutkuje powtórzeniem punktu;
Line judge (sędzia liniowy) – osoba wyznaczona do obserwowania linii końcowej oraz linii bocznych i oceniająca czy piłka po uderzeniu jednego z zawodników odbiła się w polu gry rywala czy poza nim; decyzję sędziego liniowego może podważyć sędzia główny;
Lob – uderzenie piłki nadając jej wysoką trajektorię lotu; najczęściej wykorzystywane, gdy rywal znajduje się przy siatce, aby przerzucić piłkę nad jego głową i zmusić go do powrotu do defensywy;
Long line (zagranie wzdłuż linii) – mocne uderzenie z bekhendu lub forhendu wzdłuż linii bocznej kortu tak, aby piłka odbiła się po stronie rywala jak najbliżej tej linii;
Love game (gem do zera) – wygranie gema bez straty punktu;
Lucky loser (szczęśliwy przegrany) – zawodnik, który przegrał w ostatniej rundzie kwalifikacji do turnieju, ale wygrał losowanie, w którym wzięli udział pozostali przegrani w ostatniej rundzie eliminacji, dzięki czemu mógł wskoczyć do turnieju głównego, zastępując w drabince zawodnika, który wycofał się np. z powodu kontuzji przed rozpoczęciem swojego pierwszego spotkania;
Mac-cam – zaawansowana technologicznie kamera wideo wykorzystywana przy telewizyjnych relacjach do powtórek piłek lądujących blisko linii, gdy nie jest pewne czy piłka znalazła się w polu gry; technologia ta nie jest wykorzystywana przez sędziów i służy jedynie rozwiewaniu wątpliwości o słuszności ich decyzji przez telewidzów i komentatorów;
Mini-break (mini przełamanie) – sytuacja, kiedy zawodnik wygrywa punkt w tie-breaku przy serwisie rywala;
Mis-hit (nieczyste uderzenie) – sytuacja, w której gracz uderza piłkę nieczysto np. ramą rakiety lub w ogóle nie trafia w piłkę;
Moonball (piłka księżycowa) – kolokwialne określenie średnio wysokiego lobu ofensywnego z nadaniem piłce rotacji awansującej; zagranie regularnie używane przez specjalistów od gry na nawierzchni ceglanej;
Net point (punkt przy siatce) – określenie punktu, który został zdobyty przez zawodnika przy siatce, czyli po udanych woleju lub półwoleju;
Not up (dwukrotny kozioł) – wywoływany przez sędziego błąd, polegający na dwukrotnym odbiciu się piłki tenisowej od nawierzchni po jednej stronie kortu, co skutkuje utratą punktu przez zawodnika, na którego połówce odbiła się dwukrotnie piłka;
Open era (Era Open) – rozdział w historii tenisa trwający od 1968 roku do dzisiaj, który został zapoczątkowany zniesieniem podziału na tenisistów amatorów i zawodowców;
Offensive player (gracz ofensywny) – zawodnik często wchodzący w kort, preferujący tenis agresywny z nastawieniem na mocne uderzenia i częste wizyty przy siatce;
Open court (otwarty kort) – sytuacja, w której zawodnik przymierzający się do uderzenia ma dużo wolnego miejsca po stronie kortu rywala, aby uderzyć wygrywającą piłkę, np. gdy przeciwnik znajduję się głęboko po przeciwnej stronie kortu i ma małe szanse na dobiegnięcie w porę na drugą stronę;
Open stance (pozycja otwarta) – sposób ustawienia się na korcie, polegający na uderzaniu piłki twarzą zwróconą do przeciwnika i z ustawieniem ciała równolegle do linii końcowej;
Overhead (zagranie z nad głowy) – uderzenie piłki przez zawodnika w momencie, gdy ta znajduje się nad jego głową;
Overrule (podważenie decyzji) – sytuacja, w której sędzia główny neguje decyzję sędziego liniowego np. co do miejsca, w którym spadła piłka;
Passing shot (uderzenie mijające) – zagranie piłki w taki sposób, aby minęła ona przeciwnika, gdy ten znajduje się przy siatce lub zmierza w jej kierunku;
Penalty point (punkt karny) – odebranie punktu zawodnikowi za niesportowe zachowanie lub przyznanie go rywalowi;
Placement (umieszczenie piłki w korcie) – dokładne ulokowanie piłki w korcie, najczęściej w zamierzonym miejscu, do którego przeciwnik nie będzie w stanie dobiec;
Poaching (wyręczenie partnera) – określenie używane w grze deblowej, odnoszące się do szybkiej reakcji i uderzenia trudnej piłki wolejem przez zawodnika przy siatce, która w zamyśle rywali była kierowana do jego partnera stojącego za jego plecami;
Pusher (przepychacz) – określenie gracza, który nie usiłuje zagrywać trudnych wygrywających uderzeń, ale przebija piłkę bezpiecznie i bez ryzyka na stronę rywala, czyhając na jego niewymuszony błąd lub na bardzo dobrą okazję do ataku; taka taktyka często stosowana jest przez tenisistów specjalizujących się w grze na kortach ceglanych;
Putaway (zagranie w zamyśle kończące) – uderzenie z uprzywilejowanej pozycji, które zazwyczaj skutkuje zdobyciem punktu i z takim zamiarem zagrywane jest przez zawodnika;
Rally (wymiana tenisowa) – następująca po serwisie (o ile jeden z zawodników nie zaserwował asa) seria uderzeń, kontynuowana przez obu tenisistów aż do momentu zdobycia punktu przez jednego z nich;
Receiver (odbierający serwis) – zawodnik starający się odebrać podanie przeciwnika i utrzymać piłkę w grze;
Retriever (aportujący) – kolokwialne określenie zawodnika preferującego defensywny tenis i skupiającego się na uderzeniach zza linii końcowej kortu;
Return (return) – określenie stosowane w odniesieniu do pierwszego uderzenia piłki przez zawodnika odbierającego serwis;
SE – jest to rodzaj dzikiej karty na specjalnych zasadach. Oznacza, że zawodnik, który zaplanował grę w kwalifikacjach do turnieju, lecz nie może w nich uczestniczyć z powodu dotarcia do ćwierćfinału/półfinału/finału turnieju ATP w tygodniu poprzedzającym turniej główny (kwalifikacje przypadają zazwyczaj na sobotę i niedzielę tygodnia poprzedzającego turniej główny). System ten działa również dla challengerów i futuresów. SE przyznawane jest przez organizatorów turnieju. SE nie może być otrzymane w ramach turnieju wyższej rangi niż rozgrywany;
Second service (drugi serwis) – druga i ostatnia możliwa próba, jaką ma do dyspozycji gracz, aby rozpocząć wymianę; jeżeli drugi serwis podobnie jak pierwszy będzie nieudany to punkt otrzymuje przeciwnik;
Seeding (rozstawienie) – lista zawodników, którzy są w turnieju z racji wysokiego rankingu rozstawieni i nie mogą trafić na siebie w pierwszych rundach; w turniejach wielkoszlemowych rozstawionych jest 32 zawodników;
Service game (gem serwisowy) – w odniesieniu do jednego z zawodników jest to gem, w którym posiada on atut własnego podania;
Service sideline (serwisowa linia boczna) – linia boczna kara serwisowego, stanowiąca połowę bocznej linii singlowej;
Serve and volley (serw i wolej) – ofensywna taktyka często stosowana na szybkich nawierzchniach, polegająca na bezpośrednim udaniu się pod siatkę po mocnym serwisie i próbie zakończenia wymiany zagraniem wolejowym;
Shank (zagranie ramą) – niedokładne uderzenie piłki, podczas którego piłka ma kontakt z ramą rakiety, co skutkujące zazwyczaj nieudanym zagraniem;
Show court (kort pokazowy) – określenie używane w stosunku do kortów, na których odbywają się najważniejsze spotkania turnieju i które dysponują największymi trybunami;
Sitter (łatwizna) – potoczne określenie słabego uderzenia w okolice środka kortu, bez rotacji, po którym piłka odbija się wysoko od kortu po stronie rywala i które łatwo przebić z powrotem na drugą stronę;
Slice (slajs) – uderzenie piłki z nadaniem jej rotacji wstecznej tak, żeby odbiła się ona nisko od ziemi po stronie rywala oraz utraciła nieco swoją prędkość; polega na podcięciu piłki stroną wewnętrzną rakiety, dlatego to zagranie jest wykonywane od strony backhandowej;
Smash (smecz) – mocne uderzenie piłki znad głowy, które zazwyczaj kończy się zdobyciem punktu; jest najczęściej odpowiedzią na nieudaną próbę loba zagrywanego przez rywala oraz gdy piłka po uderzeniu przeciwnika odbije się od kortu po bardzo wysokim koźle;
Spin (rotacja) – kierunek obrotu piłki w powietrzu, od którego zależy jak zachowa się piłka po odbiciu od nawierzchni po drugiej stronie kortu. Rotacja może być zarówno awansująca jak i wsteczna oraz boczna
Spot serving (serwowanie w punkt) – precyzyjny serwis lądujący bezpośrednio lub w pobliżu jednego z narożników kara serwisowego, czyli w punkcie przecięcia linii serwisowej ze środkową linią serwisową lub z boczną linią singlową; trafienie w to miejsce poparte odpowiednią siłą, kończy się zazwyczaj asem serwisowym i zdobyciem punktu;
Squash shot (zduszone uderzenie) – podcięcie piłki z forhendu, wykonywane w biegu z defensywnej pozycji;
Stick the volley (sklejony wolej) – zagranie wolejowe przy siatce, po którym piłka lecąc ostro w dół odbija się po stronie rywala blisko siatki;
Straight set (zwycięstwo do zera) – wygranie meczu bez straty seta;
Strings (struny) – grube nitki z syntetycznego tworzywa wypełniające głowę rakiety, mocno naciągnięte i służące do odbijania piłki tenisowej oraz tłumienia drgań szkodliwych dla ręki;
Stop volley (stopowany wolej) – zagranie piłki wolejem z jednoczesnym wytrąceniem jej prędkości tak, aby odbiła się ona blisko siatki po stronie rywala i po niskim koźle;
Synthetic court (kort syntetyczny) – kort o nawierzchni pokrytej sztuczną trawą, syntetycznym kauczukiem, poliuretanem i innymi syntetycznymi materiałami. Korty o takiej nawierzchni mogą być wolne lub szybkie w zależności od zastosowanego syntetyku;
Sweetspot (słodki punkt) – kolokwialne określenie środka głowy rakiety, czyli najlepszego miejsca do odbicia piłki, aby nadać jej pożądany kierunek i odpowiednią prędkość;
The „T” (punkt T) – centralny obszar połówki kortu, gdzie linia serwisowa krzyżuje się ze środkową linią serwisową tworząc literę „T”;
Tanking (podkładanie się) – potoczne określenie celowej porażki w meczu lub odpuszczenia seta przy wysokim prowadzeniu rywala, aby oszczędzić siły na set następny;
Tennis elbow (łokieć tenisisty) – potoczna nazwa urazu łokcia, który występuje bardzo często u zawodników uprawiających tenis amatorsko oraz u graczy średnio zaawansowanych; uraz ten jest skutkiem najczęściej złej techniki uderzeń przez co rakieta emituje nadmierne drgania oddziaływujące na rękę tenisisty
Tie-break (czyt. tajbrejk) – specjalny gem wprowadzony w celu skrócenia długości seta, następujący przy stanie 6:6 w gemach, grany do siedmiu wygranych punktów z zachowaniem dwóch punktów przewagi; tie-break rozpoczyna serwisem gracz, który w poprzednim gemie odbierał serwis, później dwukrotnie serwuje jego rywal i następnie każdy z graczy serwuje na zmianę dwa razy aż do rozstrzygnięcia seta;
Topspin (rotacja awansująca) – nadanie piłce mocnej rotacji awansującej, zgodnej z kierunkiem, w którym się porusza; gracz uderze piłkę nadając jej rotację, która powoduje, że piłka spada na stronę rywala i odbija się po wysokim koźle;
Touch (dotknięcie siatki) – wywołany przed sędziego błąd, polegający na dotknięciu siatki przez jednego z zawodników, gdy piłka jest jeszcze w grze, co skutkuje utratą punktu przez tenisistę, który dotknął siatki;
Tramline (końcowa linia singlowa) – linia boczna oddzielająca pole do gry w singla od pola do gry w debla;
Tweener (uderzenie między nogami) – bardzo widowiskowe zagranie wymagające dobrej techniki i koordynacji, polegające na uderzeniu piłki między nogami stojąc tyłem do siatki, a wykorzystywane najczęściej w odpowiedzi na ofensywnego loba, gdy gracz musi gonić piłkę, która go przelobowała;
Umpire (sędzia główny) – niezależna osoba pilnująca przestrzegania zasad na korcie i podejmująca wszelkie decyzje dotyczące przyznawania punktów czy karania zawodników; sędzia tenisowy zazwyczaj siedzi na wysokim krześle z boku kortu, bezpośrednio nad siatką i może negować decyzje sędziów liniowych;
Underarm service (serwis spod ramienia) – serwis wykonywany sposobem dolnym, gdzie rakieta w momencie wykonywania serwisu znajduje się poniżej ramienia; w półprofesjonalnym i zawodowym tenisie praktykowanie tego typu serwisu jest odbierane jako obraźliwie;
Unforced error (niewymuszony błąd) – autowy serwis lub złe odbicie piłki wynikające z niedokładności w uderzeniu, które skutkuje łatwym zdobyciem punktu przez rywala;
Volley (wolej) – uderzenie piłki z forhendu lub bekhendu zanim ta odbije się od nawierzchni; jest to standardowe uderzenie piłki przez zawodnika znajdującego się przy siatce;
Walkover (walkower) – sytuacja, w której zawodnik wygrywa mecz bez gry, po tym jak jego rywal wycofał się z turnieju przed rozpoczęciem meczu;
Warm-up (rozgrzewka) – poprzedzające każde spotkanie kilkuminutowe wprowadzenie do meczu, podczas którego gracze odbijają piłki i serwują w celu rozgrzania się; występuje również po dłuższej przerwie w meczu spowodowanej np. opadami deszczu;
Western grip (chwyt zachodni) – sposób trzymania rakiety, używany głównie w celu wyprowadzenia uderzenia forhendowego z rotacją awansującą;
Wild card (dzika karta) – zaproszenie do udziału w turnieju zawodnika, który z racji niskiej pozycji w rankingu nie został uwzględniony w drabince turniejowej; dziką kartę najczęściej dostają lokalni zawodnicy, obiecujący juniorzy lub znani zawodnicy wracający po dłuższej kontuzji;
Winner (uderzenie wygrywające) – silne uderzenie umieszczone w polu gry rywala, do którego on sam nie zdołał dobiec i skutkujące zdobyciem punktu;
Winner service (serwis wygrywający) – podanie, po którym rywal dotknął piłki rakietą, ale nie był w stanie odbić jej poprawnie na pole gry podającego; serwis wygrywający podobnie jak as serwisowy skutkuje zdobyciem punktu przez zawodnika serwującego;
Wrong-foot (zagranie przeciw stopom) – zagranie piłki w stronę przeciwną do kierunku biegu rywala, co często skutkuje zdobyciem punktu przez zawodnika;
WTA (Żeńska Federacja Tenisa) – organizacja nadzorująca rozgrywki kobiecego tenisa i dbająca o interesy zawodniczek;
Zamrożony ranking – ranking zawodnika może zostać “zamrożony” jeżeli ma kontuzję i nie może uczestniczyć w turniejach przez co najmniej 6 miesięcy. Petycja zawodnika musi zostać dostarczona do Prezesa Zarządu i Prezydenta ATP w ciągu 6 miesięcy od ostatniego turnieju, w którym zawodnik brał udział. Zawodnik może mieć ranking zamrożony na okres 9 turniejów, w których zawodnik bierze udział (nie wliczając dzikich kart, które otrzymał od organizatorów turniejów oraz turniejów do których zakwalifikował się na podstawie rankingu Emirates ATP Ranking) lub na okres do 9 miesięcy zaczynając od pierwszego turnieju, w którym zawodnik brał udział.
Wszystkie zawodowe mecze tenisa możesz obstawiać i oglądać w Betclic, a wpisując kod TBD podczas rejestracji w pole “kod promocyjny z freebetem“ otrzymasz pierwszy zakład bez ryzyka do 50 PLN, gra bez podatku, cashout, edycja zakładu, transmisje na żywo oraz wiele innych!
